„ВАРДАР“ НИШ, ЗДРУЖЕНИЕ ЗА ДОБРО РАСПОЛОЖЕНИЕ И ДОБРО ДРУЖЕЊЕ /„VARDAR“ NIŠ, UDRUŽENJE ZA DOBRO RASPOLOŽENJE I DOBRO DRUŽENJE
Здружение на граѓани на македонското национално малцинство на Нишавската околија „Вардар“ Ниш, здружение за добро расположение и добро дружење
За Здружението ни раскажува сегашниот претседател, во втор мандат Благе Петрушевски.
Здружението на граѓаните на македонското национално малцинство на Нишавската околија „Вардар“ Ниш е едно од најрано формираните македонски здруженија во Република Србија. Формирана е на 20 декември 2002. година и регистрирано е во Агенцијата за деловни регистри.
Иницијатори за одржување на оснивачкото собрание на здружението беа: Нечовски Гоце, Даштевски Владимир, Илијевски Благоје, Петковиќ Софија, Стојчев Миле, Малезанов Ристо, Литовски Ванчо, Сузана Пецева Милошевиќ, Јовановиќ Виолета и Илиевски Горан. Собранието беше одржано на 20. 12. 2002. г, во просториите на Градската управа на Ниш, во улицата Никола Пашиќ бр. 24. За претседател на собранието беше избран Гоце Нечовски а за потпредсетел Софија Петковиќ.
На основачкото собрание избрани се првите органи на здружението и тоа:
– Членови на собранието: Даштевски Владимир претседател, Петковиќ Софија потпредседател, Нечовски Гоце, Илијевски Благоје, Стојчев Миле, Малезанов Ристо, Литовски Ванчо, Сузана Пецева Милошевиќ, Јовановиќ Виолета, Илиевски Горан, Радовановиќ Блага, Мисковски Стефан, Спировски Симјан, Маркоски Вене и Јевтиќ Милка.
– Надзорен одбор во состав: Ѓуканац Ѓурѓица, Тодоровски Спасе и Илиевски Горан.
– Извршен одбор во состав: Нечовски Гоце, Радовановиќ Блага, Илијевски Благоје (претседател), Литовски Ванчо, Јовановиќ Виолета (секретар), Спировски Симјан и Сузана Пецева Милошевиќ.
Со решението на Сојузното министерство за национални и етнички заедници заведено под број 810-14912-2003-02 ПП од 02.04.2003. г Здружението е запишано во Регистерот на здруженијата и општествено-политичките организации.
Името „Вардар” го доби по најголемата македонска река и скопскиот фудбалски клуб.
Здружението од формирањето па до 2007. г работеше во канцеларијата на првиот секретар Јовановиќ Виолета а од 22. 03. 2007. г почна да работи во отворената Регионална канцеларија на Националниот совет на Македонци во Србија во ТПЦ „Калча”, ламела „Ц“, втор спрат, локал број 82, каде и денеска работи.
Чланарина во здружението се наплатува од јун 2015. година а по одлуката на Управниот одбор.
Здружението е постојан член на „Сојузот на здруженијата на Македонците од Србија“ – САМС.
За членство во здружението пристапница до сега пополнија преку 450 лица а тренутно здружението има 43 редовна члена и 12 почесна члена.
Во изминатите 20. години членовите на здружението со гордос и радос го представуваа здружението во следниве области: култура, образование, службена употреба на јазикот и писмото, информирање, одбележување на значајни датуми и во хуманитарното ангажирање.
Ангажирајќи се во наведените области членовите допринесоа:
– Да се македонската заедница во Ниш представи како добро организирана и најактивна малцинска заедница, која со своите активности допринесува да се збогатат културните активности во Ниш.
– Да се представат и афирмират бројни дејци во областа на културата, од Македонија и од Србија, со македонско потекло.
– Да се воспостават нови контакти и да се унапредуват веќе воспоставените помеѓу македонскиот и српскиот народ, Републиките Македонија и Србија, општините и градовите во Македонија и Србија и установите за култура и образование. Некои од резултатите за таквото ангажирање се: братимење на Градската општина Пантелеј и Кавадарце, Градската општина Палилула и Општината Аеродром во Скопје, Специјалното училиште за основно и средно образование „Царица Јелена” и Специјалното училиште од Скопје „Златен Сремец“.
– Да се здружението насекаде препознава како отворено и хуманитарно, здружение кое насекаде со радос е кането и видено.
– Да се препознава како единствен организиран представник на македонската заедница во Ниш.
АКТИВНОСТИ НА ЗДРУЖЕНИЕТО
* Бројни се активностите во изминатите 20. години кои ги организираше здружението или по покана учествуваше во активностите кој ги организираа други здруженија и на кои освои или доби преку 327 признанија – награди а истовремено врачи на други свои 80 признанија.
Набројувањето на сите реализирани активности би ни зело многу простор па затоа ќе истакнеме само едем дел од поважните реализирани активности и постигнатите успеси, по областите на делување на Здружението.
* Во областа „култура”:
– Прва организирана и реализирана активност на здружението е „Македонска забавна вечер“ одржана 2003. година, која од тогаш па се до сега, во континуитет се одржува секоја година, во мај, а во чест на Светите сесловенски просветители Кирил и Методија. Тогаш членовите се дружат помеѓусобно и со другите бројни сограѓани и уживаат во убавата македонска и српска музика.
– Представување на македонската национална кујна е подобласт во културата, во која членовите на здружението во повеќе места во Србија (Ниш, Алексинац, Бела Паланка, Мерошина, Дољевац, Књажевац, Соко Бања, Краљево, Белград, Нови Сад,Јабука …), на бројни манифестации успешно је представуваа македонската кујна и во која освоија и добија многу, многу признаија: пехари, гран прија, медали златни, сребрени, бронзани, плакети, благодарници, дипломи, статуи, котлиња …
Во оваа област посебно би го истакнал успехот на членовите на здружението кој 2015. г и 2017. г, на републичката манифестација „Излези ми на тегла“ во Ниш (натпреварување во правење ајвар), во силна конкуренција го освоија првото место и избориа право да го представуваат Градот Ниш на финалните натпреварувања одржани во Нови Сад и Соко Бања. Во Ниш 2017. година по прв пат беше крунисан еден крал на ајвар, Благе Петрушевски капитен на победничкиот тим и претседател на Здружението.
Се гордееме и со добиените признанија од Националниот совет на македонците во Србија, Златно сонце и Свети климент Охридски, како најдобро здружение на Македонци во Србија во 2012, 2017 и 2019. година.
– „Денови на македонската култура“ е повеќедневна манифестација која без прекин ја реализираме од 2014. до 2022. година како авторско дело на Благе Петрушевски, во септември, во чест на 8. септември Ден на самостојноста на Македонија, кога нашите сограѓани имаат прилика да уживаат во: театарски представи, книжевни вечери, ликовни изложби, изложби на скулптури, концерти на разни КУД-ва и пеачки групи, филмови на автори со македонско потекло и концерти на класична музика. Манифестацијата е подржавана од: Министерството за информирае на Србија, Националниот совет на Македонци во Србија, македонската амбасада во Белград, Кинотека на Македонија, Градот Ниш, Градската општина Палилула, Нишкиот културен центар, Народната библиотека „Стеван Сремац“ Ниш, Куклениот театар Ниш, Музичкото училиште Ниш, Факултетот за музичка уметност во Ниш, младинскиот хор и групата „Грација“, бројни медиуми и други.
– Здружението организира и реализира три изложби на фотографии, авторски дела на нашиот член Благоје Илијевски и тоа: „Сите мостови во Ниш“, „Извори и изворишта во Ниш”, и „Сите сакрални објекти во Ниш“.
– Организиравме и самостојна ликовна изложба на нашата членка Станче Ракиќ.
– Во 2022. година здружението во соработка со Нишкиот културен центар, во рамки на „Деновите на македонската култура“ реализира и своја, прва самостална изложба само на дел од добиените и освоените признанија од формирањето па до август 2022. година.
Сите изложби беа подржани од Градот Ниш и од бројни медиуми.
– Во јубилејната 2022. година, во рамки на одбележување на 20-тиот роденден на Здружението организиравме и реализиравме Свечена академија, во соработка со Нишкиот културен центар, професорка Анита Ферлеж Ераковиќ, групата „Грација” и други, на која беа н.е амбасадорка на Македонија во Србија Михаела Веселинов, претседателот на Националниот совет на македонци во Србија Борче Величковски, претседателот на Градската општина Палилула Братислав Вучковиќ, представници на Градската општина Пантелеј, бројни установи за култура, образование, здруженија, граѓани и медиуми. На академијата беа врачени признанија на заслужни поединци, јубилејно 20 годишно членство, најактивен член во 2022. г и почесна членска карта на професорка Надежда Стојановиќ.
– Се гордееме и со првото организирано доделување на Новогодишни пакетчиња на нашите најмали членови, пред испраќањето на 2022. година, кога на 17 дечиња Баба Мразицата им врачи пакетчиња а тие на неа и кажаа по една песна.
– Делегации на Здружението, по покана учествуваа во одбележувањето на бројни крсни слави, свечени академии, промоции на разни книги. Испративме бројни честитки за значајните празници и јубилеи на установите и здруженијата со кој успешно соработуваме.
– Секој последен четврток во месецот е „роденденски четврток”, кога членовите се собират да ги заедно одбележиме родендените на членовите родени во тој месец, во убаво расположение, со убава музика, скромна закуска и пригодни подароци.
* Во областа „Обарзование”:
– Во 2008. година, со подршка на Националниот совет на Македонци организиравме курс за учење македонски јазик, за деца и за одраснати особи. Курсот успешно го завршија 12 особи.
– Три години, 2013, 2014 и 2019. година, за децата во Србија со македонско потекло организиравме квиз „Запознај ја татковината на твоите родители и предци за да ја сакаш повеќе”. Квизот беше подржан од Министерството за образование на Репулика Македонија а имаше за цел да ги подтикне децата да се запознаат со историјата, културата и географија на Македонија и да почнат да учат да зборуваат на македонски јазик. Во секоја година во квизот учествуваа најмалку по 80 дечиња.
* Во областа „Хуманитарно ангажирање”:
– Организирање и реализирање на хуманитарни акции собирање помош за полавените во Србија во 2014. година и за поплавените во Македонија во 2016. година.
– Донирање нов шпорет на цврсто гориво „Смедеревац” на Специјалното училиште со дом за деца „Бубањ“, во 2017. година.
– Организирање час за боење јајца и донирање сварени и обоени јајца на децата во Специјалното училиште со дом за деца „Бубањ“ и Специјалното училиште за основно и средно образование „Царица Јелена“, по повод одбележување на еден од најголемите христијански празници „Велигден“. Акцијата ја реализираме од 2016 година па се до последниот „Велгден“ во 2022. година.
– Донирање на фотографии, направени за иизложбите на фотографии, на бројни здравствени и образовни установи во Ниш.
– Доброволно давањекрв е акција која секоја година ја реализираме.
– Од 2016. година редовни сме учесници во познатата хуманитарна акција „Чепенинг” – собирање на капачиња, чиј носител е Здружението за помош на загрозените Нишлии.
– Од 2015. година редовни сме учесници и во хуманитарната „Питијада“, акција чиј организатор е Здружението „Актив на жени во Ниш“ и Градската општина Пантелеј.
* Во областа „Одбележување на значајни датуми” за македонскиот, српскиот народ и за човечанството:
– Здружението во 2007. година, во соработка со Националниот совет на македонци во Србија и Градската општина Медијана, беше организатор на централната прослава во Србија за одбележување 2. август „Илинден“. Од следната 2008. година па се до 2022. година за „Илинден“ на 01. август организиравме „Прием“ за граѓанството, локалната самоуправа, установи и здруженија со кој имаме соработка, како и за медиумите. Во таа прилика на заслужни установи, институции и поединци врачувавме пригодни признанија.
– По повод 8. септември, Ден на независноста на Македонија, од 2014. година па се до 2022. година, со подршка на бројни установи на култура, образовни установи, Националниот совет на Македонци во Србија, Министерството за информирање и други, организиравме повеќедневна манифестација „Денови на Македонската култура“.
– Меѓународниот празник 8. март, „Ден на жените” е празник кој здружението редовно го одбележува, кога на сите членки се врачуваат пригодни подароци. Имавме задоволство на тој ден да дојдат и празникот на членките го честитат и градоначелникот на Ниш г-дин Дарко Булатовиќ, претседателот на Градската општина Медијана г-дин Драгослав Ќирковиќ, како и амбасадорот на Македонија во Србија н. е. Васко Грков. Посебно беше дирливо кога празникот не можевме да го одбележиме со заедничко дружење поради епидемијата од вирусот Ковид 19 во 2021. година, па машките членови од врата до врата на секоја членка врачија пригоден подарок и и го честитаа празникот.
– По повод 24. мај, Ден на сесловенските просветители организираме „Македонска забавна вечер“, книжевна вечер или Свечена академија.
– На пригоден начин ги одбележуваме и 11. октомври „Ден на народното востание“ како и 20. декември „Ден на здружението“.
– Во соработка со Градската управа за органи на Градот и граѓански состојби од 2015. година учествуваме во церемониите со кои се одбележуваат значајните датуми за Градот и за Република Србија: 11. јануар –Ден на ослободување на Ниш од турската власт во 1878. година; 12. фвруари – Ден на пробој на логорот „Црвен крст”; 15. февруар – Ден на државноста на Србија; 07. мај – Ден на сећавање на жртвите од НАТО бомбардирањето во 1999. година; 09. мај – Ден на победа над фашизмот во втората светска војна; 31. мај – Ден на битката на Чегар; 03. јун – „Свети Цар константин и царица Јелена“ слава на Градот Ниш; 12. октомври – Ден на ослободување на ниш во Првата светска војна; 14. октомври – Ден на ослободување на Ниш во Втората светска војна и 11. ноември – Ден на потпишување на примирјето во Првата светска војна.
* Во областа „Информирање”:
– Организиравме реемитување на емисијата на РТВ Војводина “Македонско сонце” во студиото на Нишката ТВ. На ремитувањето на првата емисија во студиото на Нишката ТВ беше и н.е. амбасадор на Македонија во Србија Љубиша Георгиевски.
– За Народната библиотека „Стеван Сремац” Ниш, од секој број на весникот „Виделина” обезбедивме по два примерока. Весникот го издава Новинско издавачката установа „Македонски издавачки и информативен центар” Панчево.
– По повод 10. години постоење и работење на Здружението, со помош на Националниот совет на Македонци во Србија, одштампавме монографија за здружението, на македонски и српски јазик.
– Секој четврток во Здружението имаме редовно информирање на членството, од 19:00 ч по летно раунање на времето а по зимско од 18:00 ч.
Националниот совет на Македонците во Србија
* Здружението активно учествуваше во формирањето на првиот Национален совет на Македонци во Србија 2004. година а подоцна активно учествуваше во сите следни избори на нови созиви на Националниот совет и во секој созив имаше барем по еден свој представник за член на Националниот совет. Во рамки на изборите на Националниот совет членовите на Здружението активно работеа на анимирање на сонародниците да се запишат во Посебниот бирачки список на Македонското национално малцинство, за да го остварат своето законско право да бират и бидат бирани, кога секоја четврта година ће бидат објавени избори за нови созиви на Националните созиви.
* Повеќе пати организиравме работни средби на македонските амбасадори во Србија со представниците на локалната самоуправа, градските општини и со нашите сонародници кој живеат во Ниш, и тоа за амбасадорите: Виктор Димовски, Љубиша Георгиевски, Вера Јовановска Типко, Васко Грков, Александар Поповски и сегашната амбасадорка Михаела Веселинов.
Се гордееме со фактот дека Здружението покрај набројаните амбасадори го посетија и други јавни личности: претседателите на Националниот совет на Македонци во Србија, г-дин Јован Радевски и г-дин Борче Величковски, министерот за надворешни работи на Македонија Никола Димитров, министерот за надворешни работи на Србија Ивица Дачиќ, директорот на Агенцијата за иселеништво на Македонија г-дин Никола Шалваринов, вајарот Сашо Поповски, прееседател на Градската општина Медијана г-дин Драгослав Ћирковић, представници наТеатарската работилница “Војдан Чернодрински” од Прилеп и други.
* За активностите на Здружението јавноста ја известуваа бројни медиуми, телевизии, радија, штампани весници, електронски портали…
Спрема нашата евиденција следниве медиуми известуваа за активностите на Здружението: ТВ РТС, РТВ Војводина, РТВ Панчево, Пинк, Б 92, ТВ Прва, ТВ Хепи, ТВ О2, ТВ Зона плус, ТВ Белами, Нишка ТВ, ТВ Коперникус, ТВ Кичен, ТВ Курир, ТВ Ласер Сврљиг, ТВ Агро југ, ТВ Пирот, „Медија реформ центар” Ниш, Продукција „Ромаворлд” Ниш, Радио СБС Сиднеј -Австралија, Радио Белград, Радио С, Радио Банкер, Радио ин, Радио сити, Радио бум 018, Радио Копријан Дољевац, весниците Македонсдка виделина, Народни новини Ниш, Политика, Вечерни новости, Блиц, Часопис штампан на бугарски јазик “Братство”, Весникот „Пензионер плус“ во Р.Македонија, Весникот „Слово југа” Ниш и бројни електронски портали.
НАМЕСТО ЗАКЛУЧОК
Врз основа на онаа што го напред кажав можам слободно да заклучам дека Здружението на Македонци „Вардар“ Ниш е единствено малцинско организирано здружение на граѓани, со дваесетгодишно искуство и е носител на бројни признанија и награди, кое се ангажира во повеќе области на животот, има воспоставени добри контакти со бројни установи за културата, образованието, локалната самоуправа, други здруженија и со медиумите, вели претседателот на Здружението „Вардар“.
Ако сте заинтересирани за добро дружење и ширење позитивна енергија тогаш сигурно нема да погрешите ако го изберете Здружението на Македонци „Вардар“ Ниш, оти тоа е Здружение за добро дружење и расположение, вели Петрушевски.
Udruženje građana makedonske nacionalne manjine Nišavskog okruga „Vardar“ Niš, udruženje za dobro raspoloženje i dobro druženje.
Sadašnji predsednik, u drugom mandatu, Blage Petruševski, govori o Udruženju.
Udruženje građana makedonske nacionalne manjine Nišavskog okruga „Vardar“ Niš jedno je od najranije formiranih makedonskih udruženja u Republici Srbiji. Osnovano je 20. decembra 2002. godine i registrovano je u Agenciji za privredne registre.
Inicijatori za održavanje osnivačke skupštine udruženja bili su: Nečovski Goce, Daštevski Vladimir, Ilijevski Blagoje, Petković Sofija, Stojčev Mile, Malezanov Risto, Litovski Vančo, Suzana Peceva Milošević, Jovanović Violeta i Ilievski Goran. Skupština je održana 20. decembra 2002. godine u prostorijama Gradske uprave Niš, u ulici Nikole Pašića br. 24. Za predsednika skupštine izabran je Goce Nečovski, a za potpredsednika Sofija Petković.
Na osnivačkoj skupštini izabrani su prvi organi udruženja i to:
– Članovi skupštine: Vladimir Daštevski predsednik, Sofija Petković potpredsednik, Nečovski Goce, Ilijevski Blagoje, Stojčev Mile, Malezanov Risto, Litovski Vančo, Suzana Peceva Milošević, Jovanović Violeta, Ilievski Goran, Radovanović Blaga, Mickovski Stefan, Spirovski Simjan, Markoski Vene i Jevtić Milka.
– Nadzorni odbor u sastavu: Đukanac Đurđica, Todorovski Spase i Ilievski Goran.
– Izvršni odbor u sastavu: Nečovski Goce, Radovanović Blaga, Ilijevski Blagoje (predsednik), Litovski Vančo, Jovanović Violeta (sekretar), Spirovski Simjan i Suzana Peceva Milošević.
Rešenjem Federalnog ministarstva za nacionalne i etničke zajednice zavedeno pod brojem 810-14912-2003-02 PP od 02.04.2003. g Udruženje je upisano u Registar udruženja i društveno-političkih organizacija.
Ime „Vardar” dobilo je po najvećoj makedonskoj reci i skopskom fudbalskom klubu.
Udruženje je od svog osnivanja do 2007. godine radilo u kancelariji prvog sekretara Jovanović Violete, a od 22. 03. 2007. godine počelo je sa radom u otvorenoj Regionalnoj kancelariji Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji u TPC „Kalča“, lamela „C “, drugi sprat, lokal broj 82, gde i danas radi.
Članarina u udruženju se naplaćuje od juna 2015. godine po odluci Upravnog odbora.
Udruženje je stalni član „Saveza udruženja Makedonaca iz Srbije“ – SAMS.
Pristupnicu za članstvo u udruženju popunilo je preko 450 ljudi, a trenutno udruženje broji 43 redovna člana i 12 počasnih članova.
U proteklih 20 godina, članovi udruženja sa ponosom i radošću predstavljali su udruženje u oblastima: kultura, obrazovanje, službena upotreba jezika i pisma, informisanje, obeležavanje značajnih datuma i humanitarni angažman.
Angažujući se u navedenim oblastima, članovi su doprineli:
– Da Makedonsku zajednicu u Nišu predstave kao dobro organizovanu i najaktivniju manjinsku zajednicu, koja svojim delovanjem doprinosi obogaćivanju kulturnih aktivnosti u Nišu.
– Da predstavi i afirmiše brojne aktere iz oblasti kulture, iz Makedonije i Srbije, makedonskog porekla.
– Uspostavljanju novih kontakata i promovisanju već uspostavljenih između makedonskog i srpskog naroda, Republike Makedonije i Srbije, opština i gradova u Makedoniji i Srbiji i ustanova kulture i obrazovanja. Neki od rezultata ovakvog angažovanja su doprinos bratimljenja Gradske opštine Pantelej i Kavadarce, Gradske opštine Palilula i Opštine Aerodrom u Skoplju, Specijalne škole za osnovno i srednje obrazovanje „Carica Jelena“ Niš i Specijalne škole iz Skoplja. „Zlaten Sremec”.
– Da je udruženje svuda prepoznato kao otvoreno i humano, udruženje koje je svuda sa radošću dočekano i viđeno.
– Da bude prepoznato kao jedini organizovani predstavnik makedonske zajednice u Nišu.
AKTIVNOSTI UDRUŽENJA
Brojne su aktivnosti u proteklih 20 godina koje je organizovalo udruženje ili je po pozivu učestvovalo u aktivnostima drugih udruženja, na kojima je osvojilo ili dobilo preko 237 priznanja – nagrada a istovremeno uručilo drugima svojih 80 priznanja.
Nabrajanje svih realizovanih aktivnosti zauzelo bi dosta prostora, pa ćemo izdvojiti samo neke od važnijih realizovanih aktivnosti i postignutih uspeha, po oblastima delovanja Udruženja.
* U oblasti “kultura”:
– Prva organizovana i realizovana aktivnost udruženja je „Makedonsko zabavno veče“ održano 2003. godine, koje se od tada u kontinuitetu održava svake godine u maju, u čast Svetih sveslovenskih prosvetitelja Ćirila i Metodija. Tada se članovi druže među sobom i sa ostalim brojnim sugrađanima i uživaju u lepoj makedonskoj i srpskoj muzici.
– Zastupljenost makedonske nacionalne kuhinje je podoblast u kulturi u kojoj su članovi udruženja u više mesta u Srbiji (Niš, Aleksinac, Bela Palanka, Merošina, Doljevac, Knjaževac, Soko Banja, Kraljevo, Beograd, Novi Sad, Jabuka …), na brojnim manifestacijama uspešno predstavljali makedonsku kuhinju, na kojima su osvojili i dobili mnoga, mnoga priznanja: pehari, gran pri, zlatne, srebrne, bronzane medalje, plakete, zahvalnice, diplome, statue, kotlovi…
U ovoj oblasti želim da istaknem uspeh članova udruženja koji su u jakoj konkurenciji 2015. i 2017. godine u Nišu osvojili prvo mesto na republičkoj manifestaciji „Izađi mi na teglu“(takmičenje u pravljenju ajvara) i izborili pravo da predstavljaju grad Niš na finalnim takmičenjima održanim u Novom Sadu i Soko Banji. U Nišu 2017. prvi put je krunisan kralj ajvara Blage Petruševski, kapiten pobedničkog tima i predsednik Udruženja.
– Ponosni smo i na nagrade koje smo dobili od Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji Zlatno sone i Sveti Kliment Ohridski, kao najbolje udruženje Makedonaca u Srbiji u 2012, 2017. i 2019. godini.
– „Dani makedonske kulture“ su višednevna manifestacija koju realizujemo bez prekida od 2014. do 2022. godine kao autorsko delo Blage Petruševskog, u septembru, u čast 8. septembra, Dana nezavisnosti Makedonije, kada naši sugrađani imaju priliku da uživaju u: pozorišnim predstavama, književnim večerima, likovnim izložbama, izložbama skulptura, koncertima raznih KUD-ova i pevačkih grupa, filmovima autora makedonskog porekla i koncertima klasične muzike. Manifestaciju podržavaju: Ministarstvo informisanja Srbije, Nacionalni savet Makedonaca u Srbiji, Ambasada Makedonije u Beogradu, Kinoteka Makedonije, Grad Niš, Gradska opština Palilula, Niški kulturni centar, Narodna biblioteka „Stevan Sremac“ Niš, Pozorište lutaka Niš, Muzička škola Niš, Fakultet muzičke umetnosti u Nišu, omladinski hor i grupa „Gracija“, brojni mediji i dr.
– Udruženje je organizovalo i realizovalo tri izložbe fotografija, autora našeg člana Blagoje Ilijevskog, i to: „Svi mostovi u Nišu“, „Izvori i izvorišta u Nišu“ i „Svi sakralni objekti u Nišu“.
– Organizovalo je i samostalnu likovnu izložbu našeg člana Stanče Rakić.
– Udruženje je 2022. godine, u saradnji sa Niškim kulturnim centrom, u okviru manifestacije „Dani makedonske kulture“, realizovalo sopstvenu, prvu samostalnu izložbu, dela dobijenih i osvojenih nagrada od osnivanja do avgusta 2022. godine.
Sve izložbe su podržali Grad Niš i brojni mediji.
– U jubilarnoj 2022. godini, u okviru obeležavanja 20. rođendana Udruženja, organizovali smo i realizovali Svečanu akademiju, u saradnji sa Niškim kulturnim centrom, profesorkom Anitom Ferlež Eraković, grupom „Gracija“ i drugih, na kojoj je bila ambasadorka Makedonije u Srbiji Mihaela Veselinov, predsednik Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji Borče Veličkovski, predsednik Gradske opštine Palilula Bratislav Vučković, predstavnici Gradske opštine Pantelej, brojnih ustanova za kulturu, obrazovanje, udruženja građani, građani i mediji. Na akademiji su uručena priznanja zaslužnim pojedincima povodom 20-godišnjeg članstva, najaktivnijem članu u 2022. godini i počasna članska karta profesorki Nadeždi Stojanović.
– Ponosni smo i na organizovanu prvu podelu novogodišnjih paketića našim najmlađim članovima, pred ispraćaj 2022. godine, kada je Baba Mrazica uručila paketiće za 17 dece, a oni su joj otpevali pesmu.
– Delegacije Udruženja, po pozivu učestvovale su u obeležavanju brojnih krsnih slava, svečanih akademija, promocija raznih knjiga. Institucijama i udruženjima sa kojima uspešno sarađujemo uputili smo brojne čestitke povodom značajnih praznika i jubileja.
– Svaki poslednji četvrtak u mesecu je „rođendanski četvrtak“, kada se članovi okupljaju da uz lepu muziku, skromnu zakusku i prigodne poklone zajedno proslave rođendane članova rođenih u tom mesecu.
* U oblasti „Obrazovanje“:
– U 2008. godini, uz podršku Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji, organizovali smo kurs učenja makedonskog jezika za decu i odrasle. Kurs je uspešno završilo 12 ljudi.
– Tri godine, 2013, 2014 i 2019. organizovali smo kviz „Upoznaj domovinu svojih roditelja i predaka da bi je više voleo“ za decu u Srbiji makedonskog porekla. Kviz je podržalo Ministarstvo prosvete Republike Makedonije i imao je za cilj da podstakne decu da uče o istoriji, kulturi i geografiji Makedonije i da počnu da uče makedonski jezik. Svake godine u kvizu je učestvovalo najmanje 80 dece.
* U oblasti “Humanitarnog angažovanja”:
– Organizovane su i sprovodene humanitarne akcije za prikupljanje pomoći za stradale u poplavama u Srbiji 2014. godine i za stradale u poplavama u Makedoniji 2016. godine.
– Doniran je nov šporet na čvrsto gorivo „Smederevac“ Specijalnoj školi sa domom za decu „Bubanj“, 2017. godine.
– Organizovanje časa farbanja jaja i doniranje kuvanih i farbanih jaja deci u Specijalnoj školi sa domom za decu „Bubanj” i Specijalnoj školi za osnovno i srednje obrazovanje „Carita Jelena”, povodom jednog od najvećih hrišćanskih praznika, “Vaskrs”. Akciju realizujemo u kontinuitetu od 2016. godine.
– Doniranje fotografija snimljenih za izložbe fotografija brojnim zdravstvenim i obrazovnim ustanovama u Nišu.
– Dobrovoljno davanje krvi je akcija koju sprovodimo svake godine.
– Od 2016. godine redovni smo učesnici poznate humanitarne akcije „Čapening“ – prikupljanje plastičnih čepova, koju organizuje Udruženje za pomoć ugroženim Nišlijama.
– Od 2015. godine redovni smo učesnici humanitarne „Pitijade”, akcije koju organizuju Udruženje „Aktiv žena Niš” i Gradska opština Pantelej.
* U oblasti „Obeležavanje značajnih datuma” za makedonski, srpski narod i za čovečanstvo:
– Udruženje je 2007. godine, u saradnji sa Nacionalnim savetom Makedonaca u Srbiji i Gradskom opštinom Medijana, bilo organizator centralne proslave u Srbiji povodom obeležavanja 2. avgusta „Ilindena“. Od naredne 2008. do 2022. godine za „Ilinden” smo 1. avgusta organizovali „Prijem” za građane, lokalnu samoupravu, institucije i udruženja sa kojima sarađujemo, kao i za medije. Tom prilikom uručivali smo prigodna priznanja zaslužnim institucijama i pojedincima.
– Povodom 8. septembra, Dana nezavisnosti Makedonije, od 2014. do 2022. godine, uz podršku brojnih institucija kulture, obrazovnih institucija, Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji, Ministarstva informisanja i drugih, organizovali smo višednevnu manifestaciju „Dani makedonske kulture“.
– Međunarodni praznik 8. mart „Dan žena“ je praznik koji udruženje redovno obeležava, kada se svim članicama uručuju prigodni pokloni. Imali smo zadovoljstvo da gradonačelnik Niša gospodin Darko Bulatović, predsednik Gradske opštine Medijana gospodin Dragoslava Ćirković, kao i ambasador Makedonije u Srbiji Vasko Grkov, dođu i lično čestitaju članicama taj praznik. Posebno je bilo dirljivo kada nismo mogli 2021. g zajedno da proslavimo praznik zbog epidemije virusa Kovid 19, pa su muški članovi od vrata do vrata svakoj članici uručili prigodan poklon i čestitali joj praznik.
– Povodom 24. maja, Dana sveslovenskih prosvetitelja, organizujemo „Makedonsko zabavno veče”, književno veče ili Svečanu akademiju.
– Na prigodan način obeležavamo 11. oktobar „Dan narodnog ustanka” kao i 20. decembar „Dan udruženja”.
– U saradnji sa Gradskom upravom za organe Grada i građanska stanja od 2015. godine učestvujemo na svečanostima kojima se obeležavaju značajni datumi za grad i Republiku Srbiju: 11. januar – Dan oslobođenja Niša od turske vlasti 1878. godine; 12. februar – Dan proboja u logoru „Crveni krst”; 15. februar – Dan državnosti Srbije; 7. maj – Dan sećanja na žrtve NATO bombardovanja 1999. godine; 9. maj – Dan pobede nad fašizmom u Drugom svetskom ratu; 31. maj – Dan Čegarske bitke; 3. jun – „Sveti kralj Konstantin i carica Jelena“ slava Grada Niša; 12. oktobar – Dan oslobođenja Niša u Prvom svetskom ratu; 14. oktobar – Dan oslobođenja Niša u Drugom svetskom ratu i 11. novembar – Dan potpisivanja primirja u Prvom svetskom ratu.
* U oblasti „Informisanja“:
– Organizovali smo reemitovanje emisije “Makedonsko sunce” RTV Vojvodine u studiju Niške TV. Na reemitovanju prve emisije u studiju Niške TV bio je i nj.e. Ambasador Makedonije u Srbiji Ljubiša Georgievski.
– Za Narodnu biblioteku „Stevan Sremac” u Nišu obezbedili smo po dva primerka svakog broja lista „Videlina”. List koga izdaje Novinsko-izdavačka ustanova „Makedonski izdavačko-informativni centar“ Pančevo.
– Povodom 10 godina postojanja i rada Udruženja, uz pomoć Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji, štampali smo monografiju o udruženju, na makedonskom i srpskom jeziku.
– Svakog četvrtka u Udruženju imamo redovne informisanje i druženje za članstvo, od 19 časova po letnjem i od 18 časova po zimskom vremenu.
NACIONALNI SAVET MAKEDONACA
* Udruženje je aktivno učestvovalo u formiranju prvog Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji 2004. godine, a kasnije je aktivno učestvovalo na svim narednim izborima novih saziva Nacionalnog saveta i u svakom sazivu je imalo najmanje jednog predstavnika kao člana Nacionalnog saveta. U okviru izbora Nacionalnog saveta, članovi Udruženja su aktivno radili na animiranju sunarodnika da se upišu u Posebni birački spisak makedonske nacionalne manjine da bi ostvarili svoje zakonsko pravo da biraju i budu birani kada se svake četvrte godine objave izbori za nove sazive Nacionalnih saveta.
* Više puta smo organizovali radne sastanke makedonskih ambasadora u Srbiji sa predstavnicima lokalne samouprave, gradskih opština i sa našim sunarodnicima koji žive u Nišu, i to ambasadorima: Viktoru Dimovskom, Ljubiši Georgievskom, Veri Jovanovski Tipko, Vasku Grkov, Aleksandru Popovskom i sadašnjoj ambasadorki Mihaeli Veselinov.
Ponosni smo na činjenicu da su pored navedenih ambasadora, Udruženje posetile i druge javne ličnosti: predsednici Nacionalnog saveta Makedonaca u Srbiji, Jovan Radevski i Borče Veličkovski, ministri spoljnih poslova Republike Srbije i Makedonije Ivica Dačić i Nikola Dimitrov, direktor Agencije za emigraciju Makedonije g-din Nikola Šalvarinov, vajar Sašo Popovski, predsednik Gradske opštine Medijana g-din Dragoslav Ćirković, predstavnici Teatarske radionice “Vojdan Černodrinski” iz Prilepa i drugi.
* O aktivnostima Udruženja javnost su informisali brojni mediji, televizije, radija, štampane novine, elektronski portali…
Prema našoj evidenciji, o radu Udruženja sigurno su izveštavali sledeći mediji: TV RTS, RTV Vojvodina, RTV Pančevo, TV Pink, TV B 92, TV Prva, TV Hepi, TV O2, TV Zona plus, TV Belami, Niška TV, TV Kopernikus, TV Kičen, TV Kurir, TV Laser Svrljig, TV Agro Jug, TV Pirot, „Media Reform Center“ Niš, Produkcija „Romavorld“ Niš, Radio SBS Sidnei – Australija, Radio Beograd, Radio S, Radio Banker, Radio In, Radio Siti , Radio Bum 018, Radio Koprijan Doljevac, listovi Makedonsdka videlina, Narodne novine Niš, Politika, Večernje novosti, Blic, časopis štampan na bugarskom jeziku „Bratstvo“, list „Penzioner plus“ u Republici Makedoniji, list „Slovo Juga“ Niš i brojni elektronski portali.
UMESTO ZAKLJUČKA
Na osnovu prethodno rečenog, mogu slobodno da zaključim da je Udruženje Makedonaca „Vardar“ Niš manjinsko organizovano udruženje građana, sa dvadesetogodišnjim iskustvom, nosilac brojnih priznanja i nagrada, koje se bavi brojnimoblastima života, i ima uspostavljene dobre kontakte i saradnju sa brojnim institucijama kulture, obrazovanja, lokalnom samoupravom, drugim udruženjima i medijima, navodi predsednik Udruženja “Vardar”.
Ako ste zainteresovani za dobro druženje i širenje pozitivne energije, onda sigurno nećete pogrešiti ako za to izaberete Udruženje Makedonaca „Vardar“ Niš, jer je to Udruženje za dobro druženje i raspoloženje, kaže Petruševski.