Македонскиот јазик и мислата во етерот на Србија / Makedonski jezik i misao u etru Srbije
За жал, Македонците во Србија немаат многу шанси да бидат информирани на свој јазик за актуелните настани на телевизија. Ретки се живи и информативни емисии.
Всушност, нема ниту една дневна програма за вести на македонски јазик. Постои неделна емисија „Македонско сонце“ на ТВ Војводина, која се емитува во сабота и се повторува во понеделник од 2006 година, а најдобрите делови се емитуваат повторно како дел од емисијата „Палета“ на ТВ Војводина, заедничка емисија за националните малцинства.
Немаме опции. Малкумина сме за да ги искористиме сите права што произлегуваат од Законот за национални малцинства, велат во здружението „Вардар“.
За жал, не можевме да гледаме што се емитуваше во Нови Сад порано, но според договорот, емисијата „Македонско сонце“ беше реемитувана на НТВ од 2014. година до приватизацијата на оваа телевизија. От тогаш, за жал, немаме. Преговараме со ТВ Зона Плус за реемитување на емисијата на нејзината програма, вели Благе Петрушевски, претседател на Здружението „Вардар“.
Постои идеја да за време на емитувањето на таа емисија, на почетокот, би се емитувало нешто што би изгледало како неделен дневник на македонски јазик, најмногу за тоа што се случува во Ниш и неговата околина, вели Благоје Илијевски, кој е член на редакцијата на часописот кој се издава на македонски јазик во Србија.
Имаме и радио емисија „Македониум“ на јавниот сервис Радио ТВ Војводина.
Исто така, на ТВ Панчево, еднаш неделно, имаше емисија наречена „Банатско сонце“ од 2006. година, а сега наместо неа се емитува емисијата „Македонски убавини“. Исто така на Регионалната ТВ Дунав се емитува емисијата „Во духот на Македонија“ од 2018 година.
Оваа се претежно колажни емисии кои опфаќаат сè што се случува и што ги интересира Македонците кои живеат и работат во Србија.
Кога станува збор за медиумскиот простор во југоисточна Србија, благодарение на проектот „Македонска разгледница“, финансиран од Националниот совет на Македонците и Министерството за надворешни работи на Македонија, се емитува еднаш месечно на ТВ Фокус Врање.
Многу сме задоволни што покрај веб-страницата на Националниот совет на Македонците, на веб-страницата www.tvzonaplus ќе бидат објавени стории за активностите на Здружението на Македонците „Вардар“ во Ниш, двојазично, велат Петрушевски и Илијевски.
Додека не се промени ситуацијата во етерот, заедно со списанијата, живиот збор е исто така средство за информирање на Македонците во Србија. Секој четврток, барем додека не дојде до епидемија на корона вирусот, здружението има редовни состаноци на кои, меѓу другото, членовите се информираат на македонски јазик – од сериозни теми до информации „Радио Милева“!
Тоа се најверодостојните информации. Живиот збор е незаменлив, велат во Здружението.
Во меѓувреме, тие учествуваат во директни емисии, во живо и на регионални и локални ТВ и радио програми, секогаш кога е можно. И тие се надеваат дека соработката со ТВ Зонаплус ќе биде уште поплодна и поуспешна.
Makedonski jezik i misao u etru Srbije
Makedonci u Srbiji , nažalost, nemaju puno šanse da se na svom jeziku informišu o aktuelnim događanjima na televiziji. Vro su retke i „žive“ i informativne emisije.
Zapravo, ne postoji ni jedna dnevna informativna emisija na makedonskom jeziku.
Na TV Vojvodina postoji nedeljna emisija “Makedonsko sunce” koja se od 2006. emituje subotom i reprizira u ponedeljak, a najbolji delovi se ponovo emituju u okviru emisije “Paleta” na TV Vojvodina, zajedničkoj emisiji o nacionalnim manjinama.
Nemamo mogućnosti. Malo nas je da bismo ostvarali sva prava koja proističu iz Zakona o nacionalnim manjinama, kažu u Udruženju građana makedonske nacionalne manjine „Vardar“ iz Niša.
Nažalost, ranije nismo bili u mogućnosti da gledamo ono što se emitovalo u Novom Sadu, ali je po ugovoru emisija “Makedonsko sunce” reemitovana na NTV od 2014 do privatizacije ove tv stanice. Od tada, nažalost, nemamo. Vodimo pregovore sa TV Zona plus da se ta emisija emisija ponovo reemituje na njenom programu, kaže Blage Petruševski, predsednik Udruženja “Vardar”.
Ima ideja da se prilikom emitovanja te emisije, na početku emitiuje nešto što bi ličilo na nedeljni dnevnik na makedonskom jeziku, pretežno o onome što se dešava u Nišu i okolini, kaže Blagoje Ilijevski, koji je deo redakcije časopisa koji se izdaju na makedonskom jeziku u Srbiji.
Imamo i radio – emisiju “Makedonium” na javnom servisu Radio TV Vojvodina
Takođe, na TV Pančevo jednom nedeljno postojala je od 2006. emisija pod nazivom “Banatsko sunce”, a sada se umesto nje emituje еmisija “Makedonski ubavini”. Takođe na Regionalnoj TV Dunav ide “Vo duhot na Makedonija” od 2018.godine
To su uglavnom kolažne emisije koje obrađuju sve ono što se dešava i što interesuje Makedonce koji žive i rade u Srbiji.
Kada je reč o medijskom prostoru na jugoistoku Srbije, zahvaljujući projektu koje finansira Nacionalni savet Makedonaca i Ministarstvo spoljnih poslova Makedonije, na TV Fokus Vranje jednom mesečno se emituje “Makedonskata razglednica”.
Vrlo smo zadovoljni što, osim sajta Nacionalnog saveta makedonske nacionalne manjine, upravo i sajt www.tvzonaplus.rs objavljuje priče o aktivnostima Udruženja Makedonaca “Vardar” u Nišu, i to dvojezično, kažu Petruševski I Ilijevski .
Dok se situacija u etru ne promeni, uz časopise, živa reč je takođe sredstvo informisanja Makedonaca u Srbiji. Udruženje je svakog četvrtka, bar dok nije bilo epidemije korone, imalo redovne sastanke gde se između ostalog, članovi informišu na Makedonskom jeziku – od ozbiljnih tema do “radio-Mileva” informacija!
To je najverodostojnije informisanje. Živa reč je nazamenljiva, kažu u Udruženju.
U međuvremenu, učestvuju u živim emisijama regionalnih i lokalnih TV i radio programa, kad god je moguće. I nadaju se da će saradnja sa TV Zonaplus biti još plodnija i uspešnija.
Ovaj projekat sufinansiran je sredstvima Ministarstva kulture i informisanja. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
